Plantun de Prouvènço

Pèr coumpara dos planto d'encò nostre

Arctium minus & Taraxacum mattmarkense

fotò
fotò
La(m)pourdié

Arctium minus

Asteraceae Compositae

Àutri noum : Lampourdoun, Tiro-péu, Arrapo-péu, Rapo-pèu, Erbo-de-la-jaunisso.

Noms en français : Petite bardane, Bardane à petites têtes.

Descripcioun :
Lou lapourdié es uno planto bèn couneigudo dis enfant que "se foutien lei pegot dins lei chavus" G. Didon (in J.-L. Domenge, EbV, op.cit.). Se destrìo de Arctium lappa qu'a si pecou de flour mens long (< 2 cm) e si ramo que retoumbon.

Usanço :
"Lou lapourdié es uno bouono tisano [...] es un "dépuratif fantastique" ! Prenès la racino [...] oh petard ! Lou lapourdié, sitot que lei gènt èron un pau patraco, li fahien de tisano de lapourdié : lei netejavo va !" (Ibid.). "E en meme tèms lou mounde lei coupavon, aquélei planto, pasqué entre passavo l'avé, lei chabro, senoun restavo tout coula à la lano, lei bèsti remassavon tout "D. Camatte (Ibid.).

Port : Grando erbo
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Pancaro entresigna
Cicle bioulougico : Pancaro entresigna

Gènre : Arctium
Famiho : Asteraceae
Famiho classico : Compositae


Coulour de la flour : Vióuleto
Petalo : >6
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Estiéu

Sòu : Ca
Autour basso e auto : Pancaro entresigna
Aparado : Noun

Liò : Ribiero - Ermas - Escoumbre e proche dis oustau
Estànci : Pancaro entresigna
Couroulougi : Pancaro entresigna
Ref. sc. : Arctium minus (Hill) Bernh., 1800 (= Lappa minus )

fotò
fotò
Pisso-chin(-de-Mattmark)

Taraxacum mattmarkense

Asteraceae Compositae

Àutri noum : Pisso-chin, Pisso-can, Pisso-au-lié, Mourre-pourcin, Cicourèio-de-prat.

Nom en français : Pissenlit de Mattmark.

Descripcioun :
Lou pisso-chin-de-Mattmark (Lau aupin dóu Valais) trachis en auto mountagno dins li pelouso roucaiouso cauquiero. Flouris au desneva. Se recounèis majamen à si ligulo en tubo jauno daurado à rouginasso sus li bord. Pamens fau verifica que i'ague d'alo sus li pecou (courtet) di fueio, qu'isto uno meno proche, Taraxacum cucculatum, emé de long pecou sènso alo. Apoudèn que li bratèio soun banarudo amé de bord roso e que i'a pas o gaire d'agriero.

Usanço :
Li pisso-chin soun de bònis ensalado champanello. Fan pissa e ajudon à la digestioun.

Port : Erbo
Taio : 5 à 15 cm
Fueio : basalo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Taraxacum
Famiho : Asteraceae
Famiho classico : Compositae
Tribu : Cichorieae
Ordre : Asterales

Coulour de la flour : Jauno
Petalo : >5
Ø (o loungour) enflourejado : 14 à 20 mm
Flourido : Estiéu

Sòu : Ca
Autour basso e auto : 2100 à 2800 m
Aparado : Noun
Remarco : Ensalado champanello
Juliet à avoust

Liò : Pelouso roucaiouso - Esboudèu
Estànci : Aupen
Couroulougi : Ouroufito-Ouèst-Aupenco
Ref. sc. : Taraxacum mattmarkense Soest, 1959

Partisoun en Prouvènço : CCC à C : mai o mens coumuno ; R à RRR : pulèu o forço raro ; "ges" dins aquéu relarg.
fotò Rose Plano Auto Basso Safrouso Preaupenco Marino Aup
ges
ges
ges
ges
ges
ges
R
R

Arctium minus & Taraxacum mattmarkense

Coumpara La(m)pourdié emé uno autro planto

fotò

Coumpara Pisso-chin(-de-Mattmark) emé uno autro planto

fotò